تأثیر نیکوتین بر اسپرم افراد نورمواسپرمیک: تعدیل توسط آنتی‏اکسیدانها

نیکوتین یکی از عمده‏ترین اجزاء دود سیگار است که می‎تواند اثرات سوء‎ای در بدن انسان داشته باشد. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر نیکوتین بر اسپرم افراد نورمواسپرمیک می‏باشد. در این پژوهش نیکوتین با غلظت‏های 5/0 و 1 میلی‏مولار بر روند اکسیداسیون لیپیدهای غشایی (lpo)، تعادل بین مولکولهای گلوتاتیون اکسیده (gssg) و احیاء شده(gsh)، فعالیت آنزیم گلوتاتیونs –ترانسفراز (gst) و نیز میزان شکنندگی dna سلولهای اسپرم در افراد نورمواسپرمیک و با در نظرگیری اثرات متقابل آنتی‏اکسیدان‏ها مورد بررسی قرار گرفت. ویتامینc، گلوتاتیون (gsh) و ترولوکس‏(آنالوگ محلول در آب از ویتامینe) به عنوان مواد آنتی‏اکسیدان مورد استفاده قرار گرفتند. تیمارهای نیکوتینی (5/0 و 1 میلی‏مولار) باعث افزایش سطوح مواد واکنش‏دهنده تیوباربیتوتیک- (tbars) به میزان 5/51% و 78% (01/0p< و 001/0p<) در محیط عمل گردیدند. مواد آنتی‏اکسیدان موجب کاهش سطوح tbars گردیدند که در این بین ترولوکس در حالت تنها واجد بهترین نتیجه بود و در مقابل ویتامینc در هنگام حضور یونهای دو ظرفیتی آهن در محیط عمل، موجب افزایش tbars گردید. نسبت gsh به gssg در تیمارهای نیکوتینی به میزان 20/49% و 30/60% کاهش یافت(01/0p<). فعالیت gst نیز به میزان 01/34% و 19/57% افزایش معنی‏داری را نشان داد. در بررسی میزان استحکام dna سلولهای اسپرم توسط روش ستاره دنباله‏دار(comet) مشخص شد که تیمارهای نیکوتینی موجب افزایش شکستگی در مارپیچ دوتائی dna اسپرمهای تیمار یافته گردیدند. سطوح افزایش یافته tbars و نیز کاهش نسبت gsh به gssg مؤید گسترش روند اکسیداسیون در لیپیدهای غشایی سلولهای اسپرم بوده که به واسطه عمل رادیکالهای آزاد مشتق از اکسیژن به انجام رسیده است. افزایش فعالیت gst نیز نشانگر گسترش روند lpo در این سلولها می‏باشد. مجموعه تغییرات فوق منجر به اختلال عملکردهای اسپرم شده که منجر به کاهش قدرت باروری اسپرم و ناباروری به دنبال خواهد داشت.